عسل معروف ترین اکسیر طبیعی 

از گذشته های دور تا کنون عسل و خواص آن برای همگان هویدا بوده و تمام جامعه بشری به شکل های مختلف از این ماده ی طبیعی شگفت انگیز بهره بردند.سالیان سال عسل بعنوان یکی از مهمترین داروهای درمانی در طب سنتی شناخته شده و برای درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است . . .
با وجود پیشرفت های بشری در علوم پزشکی و ظهور درمان های جدید عسل جایگاه درمانی خود را نه تنها از دست نداده است بلکه روز به روز ابعاد گسترده تری از خواص این معجزه ی طبیعی برای متخصصان این حوزه آشکار میشود. 

عسل

عسل نه تنها در مسائل مربوط به پزشکی و درمانی بلکه بعنوان شیرین کننده طبیعی در تهیه ی انواع شیرینیجات و دسرها مورد استفاده قرار میگیرد.امروزه صاحبان صنایع غذایی نیز به این ماده طبیعی توجه بسیاری دارند و با نوآوری های گوناگون از عسل برای ساخت محصولات جدید و البته سالم استفاده می کنند.
البته عسل در صنایع آرایشی و بهداشتی نیز از سوی فعالان این صنعت مورد اقبال قرار گرفته و هر روز شاهد محصولات جدیدی با استفاده از این ماده طبیعی هستیم.

عسل

تاریخچه عسل

برای عسل نمیتوان به تاریحپه ی خیلی دقیقی اشاره کرد اما همیشه و از زمانهای خیلی دور مورد توجه و استفاده ی همگان بوده‌ است. در حدود ۳۵۰۰ سال پیش بر روی پاپیروسهایی که  از مصر باستان بدست آمده است به ویژگی‌های پزشکی و خواص درمانی آن اشاره گردیده‌ است.
در گذشته های کهن مصری‌ها و یونانی‌ها، برای مومیایی کردن مردگان خود از عسل بعنوان ماده ی محافظ استفاده می‌کردند. در سال های اخیر دکتر عبداللطیف مصری در یکی از اهرام جیزه تابوتی را یافت که در داخل آن جسد کودکی را که با عسل مومیایی شده بود خوابانده بودند.
در مستندات تاریخی نیز عنوان شده اسکندر مقدونی که در بابل مرده بوده است جسدش را با عسل مومیایی کرده اند و سپس برای خاک سپاری به مقدونیه فرستاده شد.

عسل

باستان شناس ها روایت می کنند که با توجه به مستندات به دست آمده از اکتشافات انجام شده در مناطق مختلف جهان قبایل بدوی با جمع آوری عسل آشنا بوده اند .
البته هر یک از این قبایل به شکلهای متفاوتی با این ماده آشنا شده و از آن استفاده می کردند.عده ای در برداشت عسل از وسایل دود کننده استفاده می کرده اند و عده ای برای بدست آوزذن عسل از لانه هایی که در صخره های تیز و بلند سنگی و در دره های عمیق قرار گرفته بود جان خود را به خطر انداخته اند .

عسل

در بعضی از قبایل افرادی به طور منظم در بازه های زمانی مشخصی تنه تو خالی درختان را بررسی و برای برداشت عسل علامت گذاری می کردند . به نظر می رسد که این نشانه گذاری بیانگر این مطلب بوده است که این درختان مالکیت شخصی داشته و همه نمی توانستند از آن ها استفاده کنند .
تمام این مشاهدات و حکایات بیانگر این است که عسل در زمان های کهن بین جوامع مختلف بشری از جایگاه و احترام ویژه برخوردار بوده و نقش مهمی در زندگی روزمره ی انسان ها داشته است.

ویژگی های عسل

ویژگی مهم عسل آن است که این مادهٔ طبیعی به دلیل دارا بودن آب، به شرط دوری از شرایط رطوبتی، حتی در مدت طولانی فاسد نمی‌شود. همچنین از آن برای نگهداری بعضی مواد دربرابر فساد هم استفاده می‌شود مثلاً شاه‌توت را با آن مخلوط می‌کنند و هر چند روز یک بار آن را تکان می‌دهند تا عسل به همه جای آن برسد و به این صورت این میوه تا یک سال فاسد نمی‌شود. نکته ی دیگر آنکه این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ درجه حرارت ببیند.

عسل به دور از هوا و رطوبت می‌تواند مدت نامحدودی نگه‌داری شود و منبع غذایی کاملی برای زنبورها در ماه‌های سرد زمستان باشد. به جرات می توان گفت عسل تنها ماده غذایی طبیعی است که فاسد نمی‌شود.    


عسل


وزن مخصوص عسل در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد حدود ۱٫۴ – ۱٫۴۲ و ph آن ۷/۳ تا ۵/۴ در تغییر است؛ بنابراین با وجودی که عسل یک ماده اسیدی است، ولی به علت شیرینی خاص حالت اسیدی آن محسوس نیست.

رنگ عسل طبیعی طیف گسترده‌ای از رنگ روشن (مثل آب) تا زرد تیره یا سیاه است. رنگهای مختلفی اساساً از رنگ روشن با رقت و غلظت‌های مختلف همانند قند کارامل تا رنگ تجاری استاندارد بکار برده می‌شود. البته رنگ ها  نسبت به موقعیت مکانی,نوع گیاه، تاریخ تولید و شرایط نگهداری فرق می‌کند، اما شفافیت یا روشنی به مقدار ذرات معلق همچون گرده گیاهان بستگی دارد.

عسل‌های روشن طعم ملایم و عسل‌های تیره طعمی تندتر دارند و به این دلیل نمی‌توان کیفیت و اصالت عسل را بر حسب رنگ و مزه آن شناسایی کرد.


عسل


ترکیبات عسل بسته به نوع تغذیه زنبور عسل بدین معنی که از چه گلی یا گلهایی استفاده کرده متفاوت است. یعنی عسل تولیدی بسته به این که زنبور، از چه گیاهی استفاده کرده گوناگون است.

اما در کل عسل دارای موادی همچون فروکتوز, گلوکز, آب, کربوهیدرات‌ها, ساکاروز و ... میباشد که برخی از مواد موجود در عسل به ندرت در سایر مواد غذایی یافت میشود و به همین علت میتوان گفت جایگزینی در طبیعت برای آن در نظر گرفته نمی شود.

نکته: باید توجه کنید که دادن عسل به نوزادان و بچه های زیر یک‌سال باعث بروز مسمومیت ”بوتولیسم“ می‌شود ، درسته که عسل طبیعی برای بزرگسالان علاوه بر اینکه هیچگونه ضرری ندارد کاملا مفید و مقوی نیز میباشد اما پزشکان اطفال در رابطه با مصرف عسل توسط کودکان زیر یک سال هشدار می دهند . بوتولیسم در اثر اسپورهای باکتری بوتولینم به‌وجود می‌آید. اسپورهای این باکتری به مقدار زیادی در خاک، گرد و غبار و عسل وجود دارد.  طبق تحقیقات به عمل آمده این اسپورها تاثیری بر روی بزرگسالان ندارند ولی اگر وارد بدن نوزاد شوند، در مجرای گوارشی آن ها تکثیر می‌یابند و باعث تولید سم بوتولینم می‌شوند.

انواع عسل

در حالت کلی می توان گفت که عسل را از دو جهت تقسیم بندی می کنند.در روش اول نوع و شیوه ی زندگی زنبورها مورد بررسی قرار می گیرد و با توجه به جامعه زنبورهای کندو به دو دسته ی عسل وحشی و عسل پرورشی تقسیم مشوند.

عسل وحشی

عسلی که زنبور، آن را داخل کندو های پرورشی تولید نکرده باشد و داخل موم هایی که روی تنه درختان یا شکاف سنگ‌ها و صخره‌ها تولید شده باشد عسل وحشی نام دارد. زنبورهای وحشی ویژگی ها و ظاهری متفاوت دارند و این نوع زنبور در کشور ما بسیار کوچک‌تر از زنبور عسل معمولی و در برخی کشور ها تا چند برابر بزرگ‌تر از زنبور عسل معمولی هستند.

عسل

عسل پرورشی

این نوع عسل از طریق پرورش زنبورهای ملکه و تکثیر آن انجام می گیرد.در این روش بعد از پرورش ملکه آنها را درون کلونی کندو قرار می دهند و طبقاتی که مجهز به موم شده در آن قرار می گیرد.با فراهم کردن شرایط مناسب تکثیر ملکه شروع به تخم گذاری می کند.

عسل

بعد از مدتی این لارو ها (تخم ها) تبدیل به زنبور شده و با توجه به نقشی که در کندو بر عهده دارند شروع به فعالیت می کنند. تعدادی از آن ها بیرون از محیط کندو برای جمع آوری گرده گل (غذا) مشغول شده و برخی در داخل کندو نقش ها و وظایف دیگر را بر عهده می گیرند.
تمام مراحل تولید عسل در این روش تحت نظر پرورش دهنده قرار دارد و میزان تجربه و دانش عامل انسانی در کیفیت عسل بدست آمده در این روش بسیار موثر است. همچنین پرورش دهندگان با افزایش بهروه وری و استفاده از نوآوری می توانند هزینه ها و در نتیجه قیمت عسل به دست آمده در این روش را بسیار کاهش دهند.

عسل

در روش دوم عسل را بر اساس نوع تغذیه زنبورها تقسیم بندی می کنند.در واقع نوع گیاهی که زنبورها از گرده ی آن برای تولید عسل استفاده می کنند نوع عسل بدست آمده را تایین می کند مانند: عسل چهل گیاه, عسل مرکبات, عسل گوند و ... هر کدام از آن ها با توجه به تغذیه زنبور و مکان قرار گیری کندو و حتی زمان برداشت خواص و ویژگی های مختلف خود را دارند.

عسل طبیعی

خواص عسل خالص و طبیعی به شدت با عسل ‏های تقلبی متفاوت است و مصرف غیر طبیعی و تقلبی آن به هیچ‌ وجه توصیه نمی‌ شود. به همین خاطر خیلی از مردم در صدد این هستند که بدانند چه ‌طور می‏ توان عسل طبیعی را از نوع تقلبی آن تشخیص داد؟

برخی افراد از روی میزان رطوبت عسل به وسیله برگرداندن شیشه عسل و سرعت بالا و پایین رفتن حباب‌ های داخل شیشه یا به وسیله میزان کش آمدن عسل، نحوه پخش شدن قطره عسل روی کاغذ کاهی و نحوه سوختن عسل روی شعله در مورد طبیعی بودن یا نبودن عسل قضاوت می‌کنند که هیچ‌ کدام از این روش‌ها دقیق و مطمئن نیست.


 پیشنهاد می کنیم این مقاله را مطالعه کنید: شناخت عسل طبیعی 


تمام عسل های مرغوب، پس از مدتی که از زمان برداشت آن ها می گذرد، شکرک می زنند. عسل هایی که دارای این ویژگی نیستند و شکرک نمی زنند، ممکن است که جزو عسل های نامرغوب و ناخالص باشند.

قطعا باید گفت که قیمت عسل های مرغوب و طبیعی، به دلیل سختی پرورش و میزان برداشت بالا بوده و عسل هایی که قیمت پایینی دارند، جزو عسل های با کیفیت و خالص محسوب نمی شوند.

خواص عسل

عسل یک درمان سنتی محبوب است، همچنین در سیستم های شفای سنتی مانند آیورودا و طب سنتی چین بسیار توصیه شده است. البته در علم پزشکی نوین نیز جایگاه خود را دارد و بسیاری از پزشکان برای درمان بیماران خود از آن استفاده می کنند.

طبق مطالعات انجام شده، محتویات این اکسیر طبیعی دارای خواصی می باشد که ذکر خواهیم کرد: ضد سرطان، قلیایی کننده، ضد التهاب، آنتی اکسیدان، کاهش وزن، تقویت کننده مویرگ ها، کاهش دهنده کلسترول، سم زدا، بهبود دهنده گوارش، تقویت کننده دستگاه ایمنی، انتقال دهنده ی پیام های عصبی و تنش زدایی از عضلات صاف.


 پیشنهاد می کنیم این مقاله را مطالعه کنید: مهم ترین خواص عسل 


میزان تاثیر گذاری هر کدام از این ویژگی ها در عسل های مختلف، متفاوت است. عسلی که از گیاهان دارویی بدست آمده است، می تواند حاوی برخی ترکیبات موجود در اجزای گیاهی ساخته شده از ریشه، ساقه، برگ، گل، دانه یا میوه ی آن ها باشد، بنابراین شاید ما باید این عسل ها را هم به عنوان درمان های گیاهی حساب کنیم.


عسل


امروزه با آشکار شدن جنبه های دیگری از خواص عسل, از آن بصورت گسترده و به شیوه های گوناگون در درمان التهابات پوستی و مصارف آرایشی بهداشتی در سطح جهان استفاده می شود. با توجه به خواص کم نظیری که این ماده ی طبیعی دارد باید منتظر کاربردها و محصولات جدید در رابطه با آن باشیم.